धार्मिक कारणांमुळे तालिबानने अफगाणिस्तानात बुद्धिबळावर बंदी घातली आहे. अशा विचित्र कारणांचा उल्लेख करून, तालिबान विविध प्रकारच्या मनोरंजन आणि खेळांना विरोध करत आहे. अफगाणिस्तानच्या खामा प्रेसने दिलेल्या वृत्तानुसार, तालिबानच्या सद्गुणांच्या संवर्धन आणि दुष्कर्मांच्या प्रतिबंधासाठी मंत्रालयाने जाहीर केलेल्या “धार्मिक विचारांमुळे” आणि निर्बंधांमुळे हा निर्णय घेण्यात आला.
या निर्णयामुळे अफगाणिस्तानातील बुद्धिबळाशी संबंधित क्रियाकलापांवर अनिश्चित काळासाठी स्थगिती आली आहे. तालिबानच्या नेतृत्वाखालील क्रीडा मंत्रालयाच्या अधिकाऱ्यांनी ११ मे रोजी बुद्धिबळाच्या क्रियाकलापांना स्थगिती दिल्याची पुष्टी केली आणि सांगितले की धार्मिक चिंतांबाबत योग्य प्रतिसाद मिळेपर्यंत देशात बुद्धिबळावर बंदी राहील. अहवालांनुसार, या समस्यांचे निराकरण केल्याशिवाय, बुद्धिबळाशी संबंधित कोणताही क्रियाकलाप पुन्हा सुरू करण्याची परवानगी दिली जाणार नाही. खामा प्रेसच्या वृत्तानुसार, तालिबानच्या सद्गुणांच्या संवर्धन आणि दुष्कर्मांच्या प्रतिबंधक मंत्रालयाने अफगाणिस्तान बुद्धिबळ महासंघाचेही बरखास्त केले आहे आणि इस्लामिक कायद्याच्या व्याख्येनुसार या खेळाला ‘हराम’ (निषिद्ध) घोषित केले आहे.
अफगाणिस्तानात तालिबानने सत्ता काबीज केल्यापासून सांस्कृतिक, सामाजिक आणि क्रीडा स्पर्धांवर लादलेल्या निर्बंधांच्या वाढत्या प्रवृत्तीनंतर हा निर्णय घेण्यात आला आहे. तालिबानने बंदी जाहीर करण्यापूर्वी, अनेक बुद्धिबळपटू आणि अधिकाऱ्यांनी तालिबानच्या नेतृत्वाखालील क्रीडा मंत्रालयाकडून त्यांचे उपक्रम सुरू ठेवण्यासाठी परवानगी आणि आर्थिक मदत मागितली होती. तथापि, तालिबानने बंदी जाहीर केली, ज्यामुळे खेळ खेळण्याचे त्यांचे प्रयत्न निष्फळ ठरले.
अफगाणिस्तानात एकेकाळी बौद्धिक खेळ मानला जाणारा बुद्धिबळ अलिकडच्या काळात पुन्हा लोकप्रिय झाला आहे, राष्ट्रीय महासंघ तालिबानच्या नेतृत्वाखालील क्रीडा मंत्रालयाच्या अंतर्गत कार्यरत आहे, असे खामा प्रेसने वृत्त दिले आहे. इस्लामिक कायदेशीर व्याख्यांचा हवाला देऊन तालिबानने घेतलेली अलीकडील भूमिका अफगाणिस्तानातील सांस्कृतिक आणि मनोरंजनात्मक क्रियाकलापांवर निर्बंध घालण्याच्या त्यांच्या व्यापक धोरणाचे प्रदर्शन करते.
बुद्धिबळ खेळण्यावरील बंदी अफगाणिस्तानातील स्वातंत्र्यावर तालिबानच्या वाढत्या निर्बंधांचे प्रतिबिंब आहे. अफगाणिस्तानात तालिबानने महिलांवर अनेक निर्बंध लादले आहेत. ही धोरणे किती काळ टिकतील किंवा आंतरराष्ट्रीय समुदाय तालिबानवर त्यांचे निर्णय मागे घेण्यासाठी दबाव आणू शकेल का हे पाहणे बाकी आहे. फेब्रुवारीच्या सुरुवातीला, तालिबानने घोषणा केली होती की २२ मार्चपासून विद्यार्थ्यांना तालिबानने जारी केलेले नवीन गणवेश घालावे लागतील. सूचनेनुसार, पहिली ते नववीच्या विद्यार्थ्यांना निळा शर्ट, पँट आणि पांढरी टोपी घालावी लागेल. खामा प्रेसच्या वृत्तानुसार, दहावी ते बारावीच्या विद्यार्थ्यांना पांढरा शर्ट, पँट आणि डोक्यावर स्कार्फ किंवा पगडी घालावी लागेल.
तत्पूर्वी, तालिबान नेता हिबतुल्लाह अखुंदजादा यांनी नऊ कलमी आदेशावर स्वाक्षरी केली होती ज्यामध्ये सर्व सार्वजनिक आणि खाजगी शाळेच्या गणवेशात शर्ट, पँट, पगडी आणि पांढरी टोपी असेल. या विधेयकात महिला शिक्षक किंवा विद्यार्थ्यांच्या गणवेशाबद्दल तपशील समाविष्ट नव्हता. विद्यार्थिनींच्या गणवेशाचा रंग काळा आहे. अफगाणिस्तानात सत्ता काबीज केल्यापासून, तालिबानने सहावीच्या वरच्या शाळांमध्ये मुलींना शिक्षण घेण्यास बंदी घातली आहे आणि विद्यापीठे आणि वैद्यकीय शिक्षण केंद्रांचे दरवाजे त्यांच्यासाठी बंद केले आहेत.
