दुबई : रेड-बॉल फॉरमॅटमध्ये सर्वोत्तम वार्षिक कामगिरी करणारा भारतीय वेगवान गोलंदाज जसप्रीत बुमराह याला २०२४ साठी आयसीसी पुरुष कसोटी क्रिकेटर ऑफ द इयर म्हणून गौरविण्यात आले आहे.
२०२४ मध्ये बुमराह हा जगातील सर्वोत्तम गोलंदाज होता. त्याने घरच्या आणि बाहेरच्या दोन्ही परिस्थितीत उत्कृष्ट कामगिरी केली आणि आयसीसी जागतिक कसोटी अजिंक्यपद स्पर्धेत भारताला वादात ठेवण्यात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले.
पाठीच्या दुखापतीमुळे दीर्घकाळ अनुपस्थित राहिल्यानंतर २०२३ च्या अखेरीस सर्वात लांब फॉरमॅटमध्ये पुनरागमन करताना बुमराहने अविश्वसनीय विकेट्सची संख्या वाढवली आणि अनेक विक्रम प्रस्थापित केले.
उजव्या हाताच्या जलद गोलंदाजाने घरच्या परिस्थितीत भारताने इंग्लंड आणि बांगलादेशविरुद्ध मालिका विजय मिळवून दिला आणि दक्षिण आफ्रिका आणि ऑस्ट्रेलियामध्येही तो या संधीत यशस्वी झाला.
बुमराहचा कसोटी विक्रम : १३ सामन्यांत ७१ बळी
२०२४ मध्ये बुमराह कसोटी क्रिकेटमध्ये सर्वाधिक बळी घेणाऱ्या गोलंदाजांमध्ये खूप दूर होता. त्याने ७१ बळींसह चार्टमध्ये अव्वल स्थान पटकावले होते. दुसऱ्या स्थानावर असलेल्या इंग्लंडच्या गस अ‍ॅटकिन्सन (११ सामन्यांत ५२) याला त्याने मागे टाकले. त्याने या फॉरमॅटमध्ये ३५७ षटके टाकली. परंतु २.९६ ची अभूतपूर्व सरासरी राखली. त्यामुळे कसोटी सामन्याच्या जलद धावा करणाऱ्या युगातील साचा मोडला. त्याची वर्षभरातील सरासरी १४.९२ होती आणि त्याने २०२४ चा शेवट फक्त ३०.१ च्या वार्षिक स्ट्राईक रेटने केला.
बुमराहच्या ७१ बळींमुळे तो रविचंद्रन अश्विन, अनिल कुंबळे आणि कपिल देव यांच्या पावलावर पाऊल ठेवून एका कॅलेंडर वर्षात ७० पेक्षा जास्त कसोटी बळी घेणारा भारताचा चौथा गोलंदाज ठरला आहे.
कसोटी इतिहासात, एका कॅलेंडर वर्षात ७० प्लस बळी घेणाऱ्या १७ गोलंदाजांपैकी कोणीही बुमराहच्या सरासरीने असे केले नाही.
२०२४ मध्ये बुमराहचा अविश्वसनीय विक्रम दक्षिण आफ्रिकेविरुद्ध केपटाऊनमध्ये भारताच्या संस्मरणीय कसोटी विजयापासून सुरू झाला, जिथे वेगवान गोलंदाजाने दोन्ही डावांमध्ये आठ विकेट्स घेऊन लक्ष्य गाठले आणि भारताने दक्षिण आफ्रिकेला आठ विकेट्सने पराभूत केले.
त्यानंतर बुमराहने इंग्लंडविरुद्धच्या घरच्या मैदानावर पाच कसोटी सामन्यांच्या मॅरेथॉनमध्ये १९ विकेट्स घेतल्या. त्यामुळे भारताने ४-१ अशा फरकाने विजय मिळवला.
तथापि, या अनुभवी वेगवान गोलंदाजाने ऑस्ट्रेलियातील बॉर्डर-गावसकर मालिकेत आपली उत्कृष्ट कामगिरी केली. या मालिकेत त्याने पाच कसोटी सामन्यांमध्ये अविश्वसनीय ३२ विकेट्स घेतल्या आणि त्याला मालिकावीर म्हणून निवडण्यात आले.
ऑस्ट्रेलियाच्या मालिकेदरम्यान बुमराहने २०० कसोटी विकेट्सचा टप्पा ओलांडला आणि तो असा पराक्रम करणारा १२ वा भारतीय गोलंदाज ठरला.
३१ वर्षीय गोलंदाजाने हा विक्रम करताना एक अनोखा विक्रम प्रस्थापित केला, तो कसोटी इतिहासातील एकमेव गोलंदाज बनला ज्याची सरासरी २० पेक्षा कमी (१९.४) आहे.
संस्मरणीय कामगिरी
पर्थमध्ये ऑस्ट्रेलियाविरुद्धच्या मालिकेतील बुमराहची सर्वोत्तम कामगिरी ही होती. पूर्णवेळ कर्णधार रोहित शर्माशिवाय पाहुण्या संघाने सुरुवात केली तेव्हा बुमराहने संघाची सूत्रे हाती घेतली आणि आघाडीवरून आघाडी घेऊन प्रसिद्ध विजय मिळवला.
ऑस्ट्रेलियाने पहिल्या दिवशी भारताला १५० धावांत गुंडाळल्यानंतर, बुमराहने यजमानांविरुद्ध चेंडूने प्रचंड धुमाकूळ घातला आणि ५/३० च्या आकडेवारीसह पुनरागमन केले.
भारताने यजमानांसाठी ५३४ धावांचा प्रचंड मोठा आकडा उभारल्यानंतर, बुमराहने आणखी तीन बळी घेऊन २९५ धावांचा ऐतिहासिक विजय मिळवला, ३/४२ घेतल्या कारण ऑस्ट्रेलियाला या मैदानावर पहिला पराभव सहन करावा लागला.
