अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण यांची बजेटमध्ये घोषणा, खेलो इंडियाला सर्वाधिक रक्कम
नवी दिल्ली : केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण यांनी शनिवारी २०२५-२६ चा केंद्रीय अर्थसंकल्प सादर केला. याच काळात क्रीडा अर्थसंकल्पही आला. गेल्या वेळेच्या तुलनेत क्रीडा बजेटमध्ये सुमारे ३९२ कोटी रुपयांची वाढ झाली आहे. त्याच वेळी, सरकारच्या प्रमुख प्रकल्प खेलो इंडियाला पुन्हा एकदा फायदा झाला आणि तळागाळात खेळांना प्रोत्साहन देणाऱ्या या कार्यक्रमासाठी केंद्रीय अर्थसंकल्पात सर्वाधिक रक्कम वाटप करण्यात आली आहे.
पुढील वर्षी राष्ट्रकुल क्रीडा स्पर्धा आणि आशियाई क्रीडा स्पर्धा होणार आहेत. अशा परिस्थितीत क्रीडा मंत्रालयाच्या बजेटमध्ये गेल्या वर्षीच्या तुलनेत सुमारे ३५२ कोटी रुपयांची वाढ करण्यात आली आहे. यावेळी क्रीडा बजेट ३७९४.३० कोटी रुपये आहे, जे गेल्या वेळी ३,४४२.३२ कोटी रुपये होते. मागील आर्थिक वर्षासाठी क्रीडा मंत्रालयाचे बजेट ३,३९६.९६ कोटी रुपये होते.
‘खेलो इंडिया’ला सर्वाधिक फायदा
क्रीडा मंत्रालयाच्या या अर्थसंकल्पातून खेलो इंडियासाठी १००० कोटी रुपये वाटप करण्यात आले आहेत. मागील अर्थसंकल्पात (२०२४-२५), खेलो इंडियासाठी ९०० कोटी रुपये वाटप करण्यात आले होते. ही रक्कम २०२३-२४ या आर्थिक वर्षात ८८० कोटी रुपयांच्या सुधारित वाटपापेक्षा २० कोटी रुपये जास्त होती. २०२४-२५ च्या तुलनेत, आता म्हणजेच २०२५-२६ या आर्थिक वर्षासाठी, खेलो इंडियाला देण्यात येणाऱ्या रकमेत १०० कोटी रुपयांची वाढ करण्यात आली आहे.
गेल्या काही वर्षांत खेलो इंडियामध्ये सरकारने मोठ्या प्रमाणात गुंतवणूक केली आहे कारण या कार्यक्रमाचा उद्देश देशाच्या सर्व भागांमधून प्रतिभा शोधणे आहे. २०२२-२३ या आर्थिक वर्षात खेलो इंडियासाठी प्रत्यक्षात ५९६.३९ कोटी रुपये वाटप करण्यात आले होते. पुढील वर्षीच्या अर्थसंकल्पात (२०२३-२४) ते ४०० कोटी रुपयांपेक्षा जास्त वाढवून १,००० कोटी रुपये करण्यात आले. तथापि, नंतर ते ८८० कोटी रुपये करण्यात आले.
खेलो इंडिया युथ गेम्स २०१८ लाँच झाल्यापासून सरकारने त्यात अधिक क्रीडा स्पर्धांचा समावेश करणे सुरू ठेवले आहे. मंत्रालयाने २०२० मध्ये खेलो इंडिया युनिव्हर्सिटी गेम्स सुरू केले, त्याच वर्षी खेलो इंडिया हिवाळी खेळ आणि २०२३ मध्ये खेलो इंडिया पॅरा गेम्स सुरू केले. प्रतिभावान नवोदित खेळाडूंना सुविधा पुरवण्याच्या उद्देशाने देशभरात शेकडो खेलो इंडिया स्टेट सेंटर्स ऑफ एक्सलन्स स्थापन करण्यात आले आहेत. अनेक खेलो इंडिया खेळाडू ऑलिम्पिक संघात सामील होतात. धिनीधी देसिंगू हे याचे सर्वात मोठे उदाहरण आहे.
ऑलिम्पिक आयोजित करण्याची तयारी
राष्ट्रीय क्रीडा महासंघांना मदत करण्यासाठी राखीव ठेवण्यात आलेली रक्कमही ३४० कोटी रुपयांवरून ४०० कोटी रुपयांपर्यंत किंचित वाढवण्यात आली आहे. भारत सध्या २०३६ च्या ऑलिम्पिक स्पर्धेचे आयोजन करण्यासाठी महत्त्वाकांक्षी दावेदारीची तयारी करत आहे. भारताने यासाठी आंतरराष्ट्रीय ऑलिम्पिक समितीला एक आशयपत्र सादर केले आहे.
