भारत-ऑस्ट्रेलिया-इंग्लंड अपवाद, आयसीसीचा मोठा निर्णय
दुबई ः जागतिक कसोटी अजिंक्यपद स्पर्धेच्या आगमनानंतर कसोटी क्रिकेटचा रोमांच द्विगुणीत झाला आहे. आता संघांमध्ये विजयासाठी एक रोमांचक लढाई पाहायला मिळत आहे. तथापि, ते अधिक मनोरंजक बनवण्यासाठी, आयसीसी खेळण्याच्या परिस्थितीत बदल करणार आहे. एका अहवालानुसार, आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषद २०२७-२९ च्या जागतिक कसोटी अजिंक्यपद स्पर्धेत लहान देशांसाठी चार दिवसांच्या कसोटी सामन्यांना मान्यता देणार आहे.
परंतु, भारत, ऑस्ट्रेलिया आणि इंग्लंड यासारखे मोठे संघ अपवाद असतील. हे तिन्ही देश एकमेकांविरुद्ध पारंपारिक पाच दिवसांचे सामने खेळतील. सामन्यांची संख्या एका दिवसाने कमी करण्याचा निर्णय एका महत्त्वाच्या आणि मोठ्या बदलाकडे निर्देश करत आहे. आयसीसीचा असा विश्वास आहे की यामुळे लहान देशांना अधिकाधिक कसोटी आणि प्रदीर्घ मालिका खेळण्यास मदत होईल.
जय शाह यांचा चार दिवसांच्या कसोटी सामन्याला पाठिंबा
‘द गार्डियन’ वृत्तपत्रातील एका वृत्तात म्हटले आहे की, ‘गेल्या आठवड्यात लॉर्ड्स येथे झालेल्या जागतिक कसोटी चॅम्पियनशिप फायनलमध्ये झालेल्या चर्चेदरम्यान आयसीसी अध्यक्ष जय शाह यांनी २०२७-२९ जागतिक कसोटी चॅम्पियनशिप सायकलसाठी चार दिवसांच्या कसोटी सामन्यांना पाठिंबा दर्शवला आहे. अंतिम सामन्यादरम्यान यावर चर्चा करण्यात आली जेणेकरून नियम वेळेत मंजूर करता येईल आणि त्यासाठी नियम बनवता येतील.
त्यात म्हटले आहे की, ‘इंग्लंड, ऑस्ट्रेलिया आणि भारत यांना अजूनही अ‍ॅशेस, बॉर्डर-गावस्कर ट्रॉफी आणि अँडरसन-तेंडुलकर ट्रॉफीसाठी पाच दिवसांच्या कसोटी मालिकेत खेळण्याची परवानगी असेल. अँडरसन-तेंडुलकर ट्रॉफी शुक्रवारी हेडिंग्ले येथे इंग्लंड आणि भारत यांच्यातील पहिल्या कसोटी सामन्याने सुरू होईल.’ भारत आणि इंग्लंड यांच्यातील पाच सामन्यांची कसोटी मालिका २० जूनपासून सुरू होणार आहे.
चार दिवसांची कसोटी
आयसीसीने २०१७ मध्ये पहिल्यांदा द्विपक्षीय सामन्यांसाठी चार दिवसांच्या कसोटीला मान्यता दिली. २०१९ आणि २०२३ मध्ये आयर्लंडविरुद्ध चार दिवसांच्या कसोटीनंतर इंग्लंडने गेल्या महिन्यात ट्रेंट ब्रिज येथे झिम्बाब्वेसोबत चार दिवसांचा सामना खेळला. अहवालानुसार, ‘वेळ आणि खर्चामुळे अनेक लहान देश कसोटी सामन्यांचे आयोजन करण्यास टाळाटाळ करतात, परंतु चार दिवसांच्या क्रिकेटकडे वाटचाल केल्याने संपूर्ण तीन कसोटी मालिका तीन आठवड्यांपेक्षा कमी वेळात खेळता येईल.’
९० षटकांऐवजी ९८ षटके टाकली जातील
अहवालात म्हटले आहे की, ‘चार दिवसांच्या कसोटी सामन्यांमध्ये वेळेचा अपव्यय कमी करण्यासाठी, एका दिवसातील खेळण्याचा वेळ दररोज किमान ९८ षटके केला जाईल. सध्याच्या पाच दिवसांच्या कसोटीत, एका दिवसात जास्तीत जास्त ९० षटके टाकली जातात. अहवालात म्हटले आहे की, ‘गेल्या आठवड्यात लॉर्ड्सवर ऑस्ट्रेलियाविरुद्धच्या रोमांचक अंतिम सामन्यात विश्वविजेता बनल्यानंतर, दक्षिण आफ्रिकेच्या एकाकी वेळापत्रकामुळे हा मुद्दा आणखी अधोरेखित झाला आणि त्यानंतर बदलाची गरज भासली.’
सध्याचे चक्र पाच दिवसांच्या सामन्यांवर आधारित असेल
२०२५-२७ जागतिक कसोटी अजिंक्यपद स्पर्धा मात्र, पाच दिवसांच्या सामन्यांच्या सध्याच्या स्वरूपानुसार सुरू राहील. मंगळवारी श्रीलंका आणि बांगलादेश यांच्यात दोन कसोटी सामन्यांच्या मालिकेने त्याची सुरुवात होईल. २०२५-२७ या चक्रात सहभागी होणाऱ्या नऊ देशांदरम्यान खेळल्या जाणाऱ्या २७ कसोटी मालिकांपैकी १७ मध्ये फक्त दोन सामने असतील तर सहामध्ये तीन सामन्यांची मालिका असेल. इंग्लंड, ऑस्ट्रेलिया आणि भारत हे सर्व एकमेकांविरुद्ध पाच कसोटी सामन्यांच्या मालिकेत खेळतील.
